First published on Jan 01, 2009 હોવું જોઈએ
આ સમૂહમાં કૈંક તો વૈવિધ્ય હોવું જોઈએ,
માત્ર કિસ્સા નહિ કથામાં તથ્ય હોવું જોઈએ.
અંત ને આરંભ તો હંમેશ હોવાના અહીં,
ધ્યાન ખેંચે તેવું તેમાં મધ્ય હોવું જોઈએ.
નાટ્ય, સંવાદો, કથાનક—કેટલું કૈં છે છતાં,
એમ લાગે છે કે થોડુંક પદ્ય હોવું જોઈએ.
લીમડાનાં પાન કડવા ડાળ કડવી કેમ છે ?
મૂળમાં એના હળાહળ સત્ય હોવું જોઈએ.
ચાંદ, તારા, સૂર્ય ને આકાશગંગાઓ બધી,
વિશ્વ વર્તુળની પરે કૈં ભવ્ય હોવું જોઈએ.
– કવિ રાવલ
કલા, કૃતિ, કૌશલમાં વૈવિધ્ય જીવનને એક અનેરો આનંદ આપે છે
સામાન્ય રીતે કથા-વાર્તામાં શ્રદ્ધા-અશ્રદ્ધાના કિસ્સાઓ જ જોવા મળે
છે, કથામાં તથ્ય હોય તો તે સ્વ-અધ્યયન માટે સ્વાધ્યાય બની રહે.
પદ્ય તો જીવનમાં સંગીત ભરે છે, દરેક નાટ્ય, સંવાદ કે કથામાં થોડું
પદ્ય હોવું જોઈએ તો જ તે ગેય અને લોકભોગ્ય બને—
અહીં આપણી સાહિત્ય-સૃષ્ટિના વ્યાસ, વાલ્મિકી, કાલિદાસ ને ટાગોર
યાદ આવે છે. સત્ય કડવું હોય પણ જીવનમાં જે સત્યને અનુસરે છે
તે મહાત્મા છે. છેલ્લે કવિ કહે છે આ વિશ્વ-વર્તુળની પરે કોઈ ભવ્ય
તત્વ છે જેણે આ સૃષ્ટિ બનાવી.
પ્રકૃતિપ્રેમી, સાહસિક ને વ્યવસાયે ટ્રાવેલ-કન્સલ્ટન્ટ એવા આ
કવયિત્રી કુ. કવિ રાવલે ખૂબ પ્રવાસ ખેડ્યો છે અને કુદરત સાથે
એકાત્મતા સાધી છે અને જન-જીવનનો બહોળો અનુભવ મેળવ્યો છે.
તેમની ગઝલોમાં જોવા મળતું વિષયવૈવિધ્ય અને વિચારોની કલાત્મક
રજુઆત આ વાતની ખાત્રી આપે છે. સુંદર છંદ, લય, કાફિયાને કારણે
પ્રસ્તુત રચના એક વારંવાર માણવા લાયક ગઝલ બની છે.
