દોસ્ત, તાળું ન વાસ દરવાજે;
આવશે કોઇ ખાસ દરવાજે.
મારા ઘરમાં પ્રકાશ છે, રહેશે;
હોય છો ને અમાસ દરવાજે.
કેમ ભડકે બળી ગયો ઉંબર;
જઇને પગલાં તપાસ દરવાજે.
એ હવાથી ન આમ ખૂલી જાય;
એ હશે આસપાસ દરવાજે.
વાટ જોતાં ખડેપગે છે બેઉ;
વ્રુદ્ધ આંખોના શ્વાસ દરવાજે.
– યોગેન્દુ જોષી ‘યોગ’
શક્યતા જોઈ જરા દોડાય ના, તો વાંક કોનો?
એક તક તારાથી જો ઝડપાય ના, તો વાંક કોનો?
બારીએથી તું જુએ કે દ્વાર ખખડાવે છે સુખ, તોય –
બારણાંને ખોલવા તું જાય ના, તો વાંક કોનો?
રૂપરેખા જિંદગીની ખતમાં ઈશ્વર મોકલે પણ,
એ જ પરબીડિયું કદી ખોલાય ના, તો વાંક કોનો?
આયનાને એકધાર્યો હું સહજ જોયા કરું ને,
ખુદનો ચહેરો સહેજ પણ વંચાય ના, તો વાંક કોનો?
હોય સમજણથી ભરેલી આંખ ને એવાય લોકો,
આ સમય સાથે જરા બદલાય ના, તો વાંક કોનો?
ખુદને તું કહે છે ‘પથિક’, ને ભીડ વચ્ચે તું જ ચાલે!,
આગવો ચીલો અગર ચીતરાય ના, તો વાંક કોનો?
– જૈમિન ઠક્કર ‘પથિક’
સાવ સહજ બસ ધ્યાન થયું છે,
મારું હોવું મ્યાન થયું છે.
ધૂળ હતી ત્યાં ધાન થયું છે,
મન ભીનું કંતાન થયું છે.
લીધું નહિ ને લ્હાણી આવી,
દીધું નહિ ને દાન થયું છે.
ગૂગળનો ગોરંભો ગાજ્યો,
લખલખતું લોબાન થયું છે.
ધોળી-ધોળી વાછટ વચ્ચે,
ભગવું-ભગવું ભાન થયું છે.
જીવલો ભડભડ-ભડભડ બળતો,
ભીતરમાં સમશાન થયું છે.
‘નિનાદ’ કેવો જોગ થયો છે,
મૃત્યુ પણ વરદાન થયું છે !
– નિનાદ અધ્યારુ
મૌનમાં વ્યવહાર હોવો જોઈએ,
પ્રેમમાં ક્યાં કોઈ પડઘો જોઈએ?
ઢાંકણીમાં પાણી લઈ હું શું કરીશ?
ડૂબવા માટે તો દરિયો જોઈએ.
આ કળી પણ એમ ઉઘડશે નહીં,
ખીલવા માટે તો તડકો જોઈએ.
એ ખરે છે તો ય ચમકે છે સતત,
ખરતા તારાનેય મોભો જોઈએ.
માનવીની આકૃતિ બદલાઈ ગઈ,
ક્યાં પડ્યો છે ચાલ ગોબો જોઈએ.
રોજ થાકીને ઘરે આવ્યા પછી,
તારા ઘરનો એક ફેરો જોઈએ.
ખાલી નમણા ગાલ પર મોહી પડ્યા?
એની ઉપરનો તો ખાડો જોઈએ?
– રવિ દવે ‘પ્રત્યક્ષ’
આજ મારા ગામને દેજો વરસાદ
આકુળ ને વ્યાકુળ છે દિવસ ને રાત
આજ મારા ગામને દેજો વરસાદ…
કોઈ કહે આજ આવે કોઈ કહે કાલ
અહીં તો કોરી ગઈ સાલોની સાલ
આજ તો જોશીડા વરતારા નાખ
આજ મારા ગામને દેજો વરસાદ…
ના ખાવાને ધાન ના પીવાને પાણી
આવી છે હર કોઈ ઘરની કહાણી,
તાજી ના મળશે અહીં ચૂલામાં રાખ
આજ મારા ગામને દેજો વરસાદ…
ડમરીઓ ધૂળની ને ઊની ઊની લાય
આકરો છે તડકો ને નેજવાની છાંય
મૂંગા તરુવર કરશે કોને ફરિયાદ
આજ મારા ગામને દેજો વરસાદ…
રસ્તા સૂમસામ ને સૂની છે કેડીઓ
ખાલી પરસાળ ને ખાલી છે મેડીઓ
તૂટ્યા છે તાર ને ખૂટ્યા સંવાદ
આજ મારા ગામને દેજો વરસાદ…
એટલું તો કહો તમે માનશો ક્યારે
જીવન અમને પાછું આપશો ક્યારે
આજે તો નાખી દો ઝાપટું એકાદ
આજ મારા ગામને દેજો વરસાદ…
– પ્રવીણ શાહ
નામ એનું મેં સમય રાખ્યું હતું
નામ એનું મેં જખમ રાખ્યું હતું
જે સમયનો આશરો લઇ દે જખમ
નામ એનું મેં પ્રણય રાખ્યું હતું
શ્વાસ સાથે છે પ્રણય મૃત્યુ તક
નામ એનું મેં સફર રાખ્યું હતું
એ સફર માણ્યા કરી છે મેં સતત
નામ એનું મેં ધરવ રાખ્યું હતું
જોઈ પાલવ એ ધરવ રાખે નહીં
નામ એનું મેં પવન રાખ્યું હતું
‘કીર્તિ’નાં મસ્તિષ્કમાં ભમતો પવન
નામ એનું મેં ગરવ રાખ્યું હતું
– કીર્તિકાન્ત પુરોહિત
દિલમાં યાદો બધી નિરાળી છે,
જે ક્ષણો તારી સાથે ગાળી છે.
હું કરું ખેલ એની સાથે રોજ,
વેદના મેં મજાની પાળી છે.
હુંય રાખું ભરોસો માણસનો,
આસ્થા એટલી ઉજાળી છે.
કાલ સુરજ સુવર્ણી ઉગવાનો,
રાત એથી વધારે કાળી છે.
ફુલ ભરચક ખીલે જ્યાં ‘આનંદ’ના,
મનમાં એવી ઉગાડી ડાળી છે.
– અશોક જાની ‘આનંદ’
